Σημεία Ονείρων
«Σημεία ονείρων»* είναι μια συλλογή έργων ζωγραφικής που μοιάζουν με τα όνειρα που αφηγούμαστε στον ψυχαναλυτή για να μπει λίγο φως στο σκοτεινό δωμάτιο του εαυτού μας. Επισκεφθήκαμε τον ψυχαναλυτή όταν μέσα στο σκοτάδι χτυπήσαμε στο κομοδίνο και πονάει το καλάμι ακόμα. Μήπως μας γιατρέψει τον πόνο από τη σύγκρουση με το «κομοδίνο». Όνειρα που είδαμε αλλά, όταν ξυπνήσαμε τα είχαμε ξεχάσει, και χάθηκαν μέσα στη βουή της καθημερινότητας. Κι ύστερα, κάποια στιγμή, ανασύρθηκαν, όταν είδαμε κάτι στον πραγματικό κόσμο. Τι άλλο είναι η ζωγραφική από τη δισδιάστατη εικονο-«ποίηση» του ασυνειδήτου του ζωγράφου, που είναι ευχής έργον αν είναι κομμάτι από το κοινό μας ασυνείδητο; Ένας τρόπος να στοχαστούμε μαζί πάνω στην τραγικότητα της ζωής. Αφορμή για συν-κίνηση και κοινωνία.
*Σημείo στη γλώσσα της καινής διαθήκης είναι το θαύμα.
Με αφορμή τα έργα ζωγραφικής η ποιήτρια Νόνη Σταματέλου εμπνέεται και γράφει ένα κείμενο, άλλοτε ένα μικρό πεζό άλλοτε ένα ποίημα, το οποίο μπορείτε να διαβάσετε δίπλα από κάθε έργο. Εξαίρεση το έργο «Είν΄ ο πατέρας μου γιατρέ» που έγινε το αντίθετο, το ποίημα έγινε αφορμή να γίνει το ζωγραφικό έργο.
Τα έργα της ενότητας σημεία ονείρων έχουν ζωγραφιστεί ψηφιακά, ζωγραφική δηλαδή σε υπολογιστή με γραφίδα, σαν ένα μολύβι αντί για πινέλο, όπου το αποτέλεσμα της κίνησης του φαίνεται στην οθόνη. Ο τρόπος της ζωγραφικής δεν άλλαξε, άλλαξε το υλικό. Έχουν τυπωθεί σε βαμβακερή επιφάνεια fine art αρχειακού τύπου με εγγύηση χρωμάτων τουλάχιστον 250 χρόνων (Photo Rag 308, Hahnemuhle, Fine Art & Archival).
Αλλού ταξιδεύω
Το πέρασμα του Τσαρούχη
Το αντίο
Η μελαγχολία του ελαιώνα
Τοπίο λαμπερό
Μακριά απ' την Αθήνα
Αεράκι
Θεσσαλονίκη
Επιμένει
Ραντεβού
Σχέσεις ανιδιοτελείς
Πρώτη αγκαλιά
Η καλοσύνη των ξένων
Άγιοι
Να το άσπρο άλογο!
Το σπιτάκι στον κάμπο
Monmartre
Τα νησιά
Ειν΄ ο πατέρας μου γιατρέ
Με τα μάτια ενός παιδιού
Τρυφερό
Μικρές Κυκλάδες
-
Αλλού ταξιδεύω
Όταν ανατέλλει το πρόσωπό σου στον ύπνο μου, η νύχτα παίρνει χρώματα. Επικρατεί το χρυσαφί. Συχνά μένουν όλα έτσι και μετά το ξημέρωμα.Στο δρόμο, στη δουλειά, παντού. Κανείς άλλος δεν σε βλέπει. Μόνο κάτι μου ψιθυρίζουν κάποιοι πως αλλού ταξιδεύω... -
Το πέρασμα του Τσαρούχη
"Για να φτάσεις ψηλά στην Τέχνη, πρέπει να δεις τα αόρατα. Εγώ έχω δει μέρος αυτών και για λίγο..." λέει ο Γιάννης Τσαρούχης. Μιλάει αργά, πότε απευθύνεται στον Δημήτρη Πικιώνη, πότε στον Φώτη Κόντογλου, η φωνή του Μάνου παρεμβάλλεται συχνά, άλλοτε πάλι κάτι ψιθυρίζει στο αυτί του ναύτη που μόλις ξεμπάρκαρε και πέρασε απ' την παλιά του γειτονιά. Ακούγεται απ' τα στενά της Πλάκας ένας βυζαντινός ύμνος... Ενώ μια παρέα μουσικών παίζουν σκοπούς μικρασιάτικους. Σαν από έναν άλλον κόσμο μακρινό ακούγονται... -
Το αντίο
Έτρεχε ο χρόνος κι ο άνεμος πάνω απ' τα κίτρινα τοπία και ανεπαισθήτως ευωδίαζε μωβ λεβάντα. Ήρθε να με βρει μα ήταν απόμακρη. Ακουμπήσαμε στις αρχαίες πέτρες που είχαν όλη τη ζεστασιά και τη λάμψη του μεσημεριού και μείναμε αντικρύ,αποφεύγοντας ο ένας το βλέμμα του άλλου. Αμηχανία πριν το αντίο που φαινόταν βέβαιο. Έλα μόνο για λίγο κοντά μου, της είπα, δώσε μου τα χέρια σου και άσε με να σου πω το τελευταίο ποίημα που έγραψα για σένα. "Αν με αφήσεις να σε αφήσω, θέλω να ξέρεις πως όταν μου εμπιστεύεσαι τα χέρια σου , νικώ, έστω για μερικά λεπτά το κράτος του θανάτου" -
Η μελαγχολία του ελαιώνα
Το Φθινόπωρο ο ελαιώνας είχε την ίδια μελαγχολία που έχει και σήμερα στη μνήμη μου. Σκληρή δουλειά το μάζεμα της ελιάς. Απ' το χάραμα μέχρι το σούρουπο. Η μόνη μου χαρά ήταν από όταν άρχισα να περπατάω, ήταν να κόβω τα μικρά λουλουδάκια που έβγαιναν γύρω απ τις ρίζες των δέντρων. Τα κυκλάμινα ακόμα με παραπέμπουν σ' εκείνες τις εικόνες της αθωότητας, που η μάνα με κυνηγούσε λέγοντας πως αν τα κόβω, θα ξινίσει το κρασί της χρονιάς. Λίγοι ελαιώνες απέμειναν, αφού όλα έχουν παραδοθεί άνευ όρων στην τουριστική φρενίτιδα και στον αμείλικτο νόμο της οικοπεδοποίησης. Κι όμως, μ' αυτό το λάδι μεγαλώσαμε. -
Τοπίο λαμπερό
Στη γλύκα του αποκαλόκαιρου, πριν ο καθένας πάρει τον δρόμο του για τις πόλεις του χειμώνα, οργανώσαμε μια γιορτή, στο σπίτι το παλιό, στο βουνό. Κατέφτασαν όλοι οι φίλοι ,η Νίκη με την κιθάρα της, ο Βασίλης με το ούτι, η Κατερίνα με το βιολί, ο Κώστας, η Μαρία, η Νατάσα, ο Τάσος, σιγά σιγά γέμισε το βουνό μελωδίες και γέλια δυνατά... Ίχνη ευωδίας στον αέρα από θυμάρι και αλιφασκιά. Κοντά στο σούρουπο η Νατάσα μας διάβασε ποιήματα απ' τη νέα ποιητική της συλλογή. Για πότε απλώθηκε μια ευεργετική σιωπή, κανείς μας δεν κατάλαβε. Κρατούσαμε την ανάσα μας. Ώσπου ο Τάσος, πίνοντας όρθιος το τελευταίο ποτήρι, κοίταξε κάτω προς τη χαράδρα και είπε δυνατά τον στίχο του Σολωμού "γλυκιά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα"... -
Μακριά απ' την Αθήνα
Η Αθήνα του λείπει πολύ. Δεν ήθελε να ξενιτευτεί, αλλά μετά την οικονομική κρίση δεν είχε άλλη επιλογή. Βρήκε δουλειά ως μουσικός στη Βοστώνη. Όταν ανοίγει το Τριώδιο, η νοσταλγία του δεν βρίσκει πουθενά παρηγοριά. Τότε, μέσα στο σκοτεινό του δωμάτιο, αφήνει το μυαλό του να ταξιδέψει πίσω. Μόλις σουρουπώνει, ξετυλίγεται κάτω απ' τα κλειστά του βλέφαρα ένα τοπίο που ευωδιάζει άρωμα βιολέτας. Αφήνει να μπει απ το ανοιχτό παράθυρο ο ήχος ο γλυκύς απ τα βυζαντινά εκκλησάκια της Πλάκας. Η Ακρόπολη κι ο Λυκαβητός λάμπουν στο μυαλό του όπως λάμπουν μέσα μας όλα όσα μας έχουν στερήσει ενώ δεν τα έχουμε χορτάσει ακόμα. -
Αεράκι
Δεν είναι λίγες οι φορές που νοιώθεις έναν κόμπο στο λαιμό,που όλα σου φαίνονται μαύρα. Που σε πνίγουν όλα. Η δουλειά σου, οι άνθρωποι, το σπίτι σου, ο εαυτός σου ο ίδιος. Και βυθίζεσαι. Και σου τελειώνει το οξυγόνο. Δεν σε νοιάζεται κανείς, όλοι σε έχουν εγκαταλείψει. Αλλά από μια χαραμάδα του μυαλού σου μπαίνει λίγο φως, χαράζει μια ελπίδα. Και, άντε, να φυσήξει έν' αεράκι, να σου πάρει τη θλίψη, να διαλύσει τα σκοτάδια σου. Να γίνει ένα θαύμα και να βρεθείς μακριά απ' όλα. Σ' ένα τοπίο ονειρικό, τυλιγμένο στην ευλογία της απλότητας. Όπου τα υλικά δεν θα αποτελούν προτεραιότητα. Όπου θ' ακούς μέρα και νύχτα τη θάλασσα. Ένα χέρι θα σου στεγνώσει τα δάκρυα. Και θα ' ναι πάντα παρών για σένα προσωπικά Εκείνος που φροντίζει τα αγριόκρινα και τα πετεινά του ουρανού. -
Θεσσαλονίκη
Ύμνοι βυζαντινοί και Σεφαραδίτικα άσματα φτάνουν μέχρι τον Θερμαϊκό όπου έστησα κουβέντα με έναν Άγγελο. Πορφυρά βουνά κι η Ροτόντα σημείον και μνημείον αντιλεγόμενον. Θέα απ'τα Κάστρα, διάλογοι μυστικοί του Μανώλη Αναγνωστάκη με τον Γιώργο Ιωάννου, τη Ζωή Καρέλλη, τον Ντίνο Χριστιανόπουλο... Πόλη σταυροδρόμι, πόλη των Χαλκαίων, των προσφύγων των δακρύων, των θρήνων του Γιεντί Κουλέ, πόλη των φοιτητικών μου χρόνων, ραντεβού στην Καμάρα, πόλη χώρα του αχωρήτου νόστου αγαπημένη. Μας περιμένουν ακόμα οι ηλιόλουστες Κυριακές στην παραλία του Λευκού πύργου. Άγγελε με την ευθύβολη ματιά, μην ξεμακραίνεις. Δίπλωσε τα φτερά σου και μείνε για πάντα στα όνειρά μου. -
Επιμένει
Κι ενώ όλοι στην οικογένεια έχουν πεθάνει, το σπίτι στο χωριό έχει πουληθεί, εκείνος επιμένει στον ύπνο του να παίρνει το αγαπημένο του άλογο και να το πηγαίνει για πότισμα στο κοντινό πηγάδι, εκεί που πριν σαράντα χρόνια συναντούσε την αγαπημένη του. -
Ραντεβού
Είχε περάσει ολόκληρο καλοκαίρι χωρίς να ιδωθούν. Κυνηγημένη αγάπη η παράνομη. Μα όταν γύρισε απ' το νησί του, της έδωσε ραντεβού το βράδυ την ίδια ώρα, στο ίδιο μέρος. Πήγαν κι οι δυο μια ώρα νωρίτερα, πριν βραδιάσει. Ασυγκράτητη και ανυπόμονη η μεγάλη αγάπη. -
Σχέσεις ανιδιοτελείς
Άνθιζαν κάπου κάπου μέσα της τοπία μυστικά, που δεν συνάντησε ποτέ. Σχέσεις ανιδιοτελείς, όπου κανείς δεν είναι κτητικός, κανείς δεν κρίνει, κανείς δεν απογοητεύει. Άξονες γαλήνης η φύση και οι φωνές των ανθρώπων που έχει αγαπήσει. Ένα παράθυρο ανοιχτό στον κόσμο, ένα όνειρο μετέωρο ανάμεσα απ τη μνήμη και τη λήθη. Κι όπως ακούγεται η καμπάνα των Α' Χαιρετισμών, σκέφτεται πόσο ταιριαστοί είναι οι ύμνοι αυτής της περιόδου με την Άνοιξη. Κι ο έρωτας μια ευλογία που χαρίζεται απλόχερα σε όσους είναι ακόμα αλαφροΐσκιωτοι. -
Πρώτη αγκαλιά
Ακόμα πιο αθώοι κι απ' το βλέμμα του ελαφιού, ούτε που κατάλαβαν πώς βρέθηκαν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου. Ήταν και για τους δυο η πρώτη τους φορά. Τα υπόλοιπα παιδιά της παρέας είχαν στρώσει στο χορτάρι κι απολάμβαναν το πικ νικ μέσα σε γέλια και τραγούδια. -
Η καλοσύνη των ξένων
"Αγαπήθηκα πολύ και ζεστά" μου είπε, όταν απόρησα που είναι μόνη, ωραία γυναίκα κι ερωτεύσιμη. "Με τον Άντριου ζήσαμε έναν μεγάλο έρωτα στη Νέα Υόρκη, όπου έμεινα δέκα χρόνια. Στην Ελλάδα ήρθα παρά τη θέλησή μου και παντρεύτηκα έναν άνθρωπο που με τραυμάτισε σωματικά και ψυχικά, η οικογένειά μου δεν ήταν δίπλα μου. Πέρασα πολλά. Ευτυχώς έχω δύο υπέροχα παιδιά. Η καριέρα μου στην Αμερική διεκόπη. Σπούδασα αγγλική λογοτεχνία, ιστορία τέχνης και όπερα. Τώρα διδάσκω Αγγλικά στην εκπαίδευση. Πολλά χρόνια στην ελληνική επαρχία, πολλά τραύματα κι εκεί, ευτυχώς με κράτησε η αγάπη των παιδιών. Τώρα νιώθω κουρασμένη. Μόνο στον Θεό ελπίζω και στον ψυχίατρό μου. Ακούω μουσική, μελετάω πολύ λογοτεχνία και ζωγραφική. Πιστεύω καμιά φορά πολύ στο θαύμα της αγάπης, πόσο πιστεύω στην αγάπη! "Όση ώρα μιλούσε, κοιτούσε μακριά κατά τη θάλασσα. Είχε πολύ κοντά γκρίζα μαλλιά και μακριά σκουλαρίκια. Συχνά έτρεμε η φωνή της κι έπνιγε έναν λυγμό. Έβλεπα μπροστά μου μια άλλη Μπλανς Ντυμπουά απ' το "Λεωφορείον ο Πόθος", γοητευτική και εύθραυστη, τραυματισμένη και περήφανη. Τη συνάντησα στα Κύθηρα. Κάθε καλοκαίρι περνάει λίγες μέρες στο ίδιο κατάλυμα που έμενε με τον Άντριου, όταν ζούσαν εκείνον τον μεγάλο έρωτα που τελείωσε άδοξα.Μοναχική, δεν εμπιστεύεται εύκολα τους ανθρώπους. Αφορμή για να συναντηθούμε, ήταν η συγκίνηση που της προκάλεσε η επαφή με την ποίησή μου. "Τα βιβλία σου τα έχω στο προσκέφαλό μου" μου είπε, φυσώντας προς τα πάνω τον καπνό απ' το τσιγάρο της. Και συμπλήρωσε "ζωή να χεις γιασεμάκι μου, ν' αφήνεις τη μοσχοβολιά σου στους ανέμηδες , για κάτι κολασμένους της γης που μάταια αναζητούν έναν μικρό παράδεισο". -
Άγιοι
Οι γονείς όταν φεύγουν, για μας τα παιδιά τους, γίνονται αυτόματα άγιοι. Τους συγχωρούμε τυχόν λάθη και παραλείψεις. Όταν φεύγουν οι γονείς μας, περνάμε εμείς μπροστά, γιατί όσο είναι κοντά μας λειτουργούν σαν ασπίδα που μας προστατεύουν απ' τον θάνατο. Οι γονείς μας είναι πάντα νέοι, κοιμούνται και προσεύχονται για μας. -
Να το άσπρο άλογο!
Ανάσταση το χωριό έκανε στο εκκλησάκι του Άη Λια στην κορυφή του λόφου. Δίπλα απ' παλιό κοιμητήρι. Στο τέλος της λειτουργίας, όσοι έμεναν να κοινωνήσουν, πήγαιναν έπειτα με τις λαμπάδες τους ν' ανάψουν τα καντηλάκια των αγαπημένων τους νεκρών. Αυτό γινόταν στις τρεις τα χαράματα και τα παιδιά αντί να νυστάζουν, χαίρονταν, το έβλεπαν σαν παιχνίδι. Αν είχε πεθάνει κάποιος εκείνες τις μέρες, λέγανε οι γυναίκες πως ήταν ευλογημένος, μεταμορφωνόταν σε ένα άσπρο άλογο και το βράδυ της Ανάστασης σίμωνε στο λόφο. Και τα παιδιά όλα μαζί φώναζαν: Νάτος νάτος, να το άσπρο άλογο! -
Το σπιτάκι στον κάμπο
Το οικόπεδο έχει περάσει σε άλλον ιδιοκτήτη. Όλα ειν' αλλιώς. Το σπιτάκι στον κάμπο όπου έζησαν οι γονείς τα τελευταία τους χρόνια, ο μπαξές, τα μαρτίνια , όλα έχουν φύγει... Όταν περνώ πια απ' τον δρόμο, κοιτάζω αλλού. Κι έτσι διατηρώ μέσα μου την εικόνα μιας άλλης εποχής. Συμβαίνει πολλές φορές να κοιτάμε αλλού όταν μας πληγώνει η πραγματικότητα. Το κόκκινο άλογο του πατέρα σαν να μην έφυγε ποτέ. Μ' εκείνο, έπαιξε σαν κομπάρσος στον "Θίασο", του Θόδωρου Αγγελόπουλου, μέσα στο παλιό ενετικό κάστρο όπου γίνονταν τα γυρίσματα. Μ' εκείνο το άλογο μέχρι την τελευταία του στιγμή, όπου έμενε ακίνητος σε μια πολυθρόνα, γύριζε πάνω στον Άη Γιώργη, στον Πύργο, για να δει τις ελιές, να κουβαλήσει τα δίχτυα, να φέρει τα κοφίνια απ' τ' αμπέλι, τα ψώνια απ' τη χώρα στο χωριό. Ακίνητος στην πολυθρόνα, χαμογελούσε έκλεινε τα μάτια και κάλπαζε μαζί του στα βουνά... -
Monmartre
Την αμοιβαιότητα του απόλυτου έρωτα τη γεύτηκε μόνο με τον Ρομπέρ, στο Παρίσι. Μετά η ζωή την τσάκισε και ναυαγισμένη πια ζει με τα όνειρά της. Τα βράδια επιστρέφει σ' εκείνο το μικρό διαμέρισμα στη Μονμάρτη, όπου μέσα στην έξαψη του έρωτα και την τρυφερότητα που γέμιζε το δωμάτιο, διάβαζαν τον Ξένο του Καμύ απ' το πρωτότυπο, έπιναν κόκκινο κρασί. Άλλες φορές πάλι εκείνη τον κοίμιζε με τα ποιήματα του Ζακ Πρεβέρ. Το αγαπημένο του ήταν το Paris at night Τρία σπίρτα ένα ένα άναψα μεσ' στη νύχτα Το πρώτο για να δω το πρόσωπό σου ολόκληρο Το δεύτερο για να κοιτάξω τα μάτια σου Το τελευταίο για να δω το στόμα σου Και το βαθύ σκοτάδι να μου θυμίζει όλα αυτά Καθώς σ' εσφιγγα στην αγκαλιά μου. -
Τα νησιά
Μπορεί να 'ναι η Σίκινος ή η Ανάφη, ίσως καμιά φορά κι η Ζάκυνθος. Τα νησιά σε βασανίζουν στον ύπνο σου και σου τάζουν καλοκαίρια που δεν έζησες ακόμα. Και τα κρινάκια της Παναγίας που φυτρώνουν στην αμμουδιά, ευωδιάζουν Δεκαπενταύγουστο μες στον χειμώνα. -
Ειν΄ ο πατέρας μου γιατρέ
Με αφορμή ένα πολύ συγκινητικό ποίημα της Νόνης Σταματέλου που αφορά ότι ζούμε τους τελευταίους μήνες και δημοσιεύτηκε στα «Λευκαδίτικα νέα» με τίτλο: Ειν΄ ο πατέρας μου γιατρέ. _____________________________ Γέμισαν και τα δυο νοσοκομεία στα Γιάννενα Τους τρόφιμους του οίκου ευγηρίας που βγήκαν όλοι θετικοί τους πήγανε χθες βράδυ στο Φιλιάτι Όπου φτωχός κι η μοίρα του, που λένε Γιατρέ, σας ικετεύω Είναι πατέρας μου Αφήστε λίγο να τον δω, να του μιλήσω Είναι αυστηρό το σχετικό πρωτόκολλο κυρία μου Πρέπει να μείνει μόνος του, λυπάμαι Αφήστε του ένα κινητό Μα δεν μπορεί γιατρέ, δεν βλέπει… Τότε θα ενημερώνεστε από μας για την εξέλιξη Είναι κι η ηλικία ξέρετε, πρέπει να είστε έτοιμη για όλα Λίγο γιατρέ από μακριά Να του φωνάξω, ίσα που να με δει απ΄ το τζάμι. Αφήστε με γιατρέ Εγώ είμαι, η κόρη σου μπαμπά Θα γίνεις γρήγορα καλά πατέρα μη φοβάσαι Ο κυρ Μιχάλης άκουγε Μα το οξυγόνο του λιγόστευε Κι ο πυρετός του δέκα μέρες ακατέβατος Έκλεισε τα θλιμμένα μάτια του Εκείνα, που παράβγαιναν με τα αετίσια κάποτε Και μόνος του, κατάμονος εκείνος, που το σπίτι του ήταν γεμάτο κόσμο, έπεσε σε όνειρο βαθύ Και την αυλή με τα μυριστικά και την κυρά και τα παιδιά του και τ΄ αγγόνια του, τον καφενέ, τα ζωντανά του Όλα στον ύπνο του τα κάλεσε Κι εκείνα ήρθαν όλα Να συντροφεύσουν το στερνό το πιο μακρύ ταξίδι. 80 x80 εκ. με την κορνίζα Ψηφιακό έργο σε 9 αριθμημένα αντίτυπα -
Με τα μάτια ενός παιδιού
Στην πολυκατοικία μας μένουν κυρίως άνθρωποι του μόχθου. Γνωριζόμαστε με όλους. Ανταλλάσσουμε επισκέψεις, ειδικά σε γιορτές. Στην ταράτσα εμείς τα παιδιά συναντιόμαστε μερικά απογεύματα, παίζουμε σκάκι και άλλα επιτραπέζια. Τα υπόλοιπα παιχνίδια όπως μπάλα και κυνηγητό στην αλάνα που είναι λίγο πιο πέρα. Μένουν και κάποιοι πρόσφυγες στην πολυκατοικία μας. Τους υποδεχτήκαμε με αγάπη. Είναι απ' τη Συρία. Ο πατέρας λέει ότι έχουν πολύ σπουδαίο πολιτισμό. Πριν λίγο καιρό που αρρώστησε η μητέρα μου, η Λάμα της έφερε ζεστή σούπα. Δεν με πειράζει καθόλου που μένω σε πολυκατοικία, γιατί δεν νοιώθω ποτέ μόνος. -
Τρυφερό
Τρέμω πώς θέλεις να σ'το πω μη σε τρομάξει η τρυφερότητα που φύλαξα για σένα Σώπασαν άξαφνα οι λέξεις, οι κάμποι, τα πουλιά μπροστά στο θαύμα! Μα εσύ τα χέρια μου εμπιστέψου και κρύψε μέσα τα δικά σου όπως σ'εκείνο τ' όνειρο κρυμμένοι μες στα στάχια που έκλαιγα από συγκίνηση μπροστά σου -
Μικρές Κυκλάδες
Ο Σεπτέμβρης στις Μικρές Κυκλάδες είναι ευλογία Θεού. Μπορείς να νοικιάσεις ένα βεσπάκι και να απομονωθείς σε μακρινές παραλίες. Το Γυαλισκάρι στη Σίκινο είναι ιδανικό καταφύγιο αρκεί να χεις μαζί σου φαγητό και νερό. Θάλασσα γυαλί, απόλυτη σιωπή και ξενοιασιά. Εχουν φύγει οι τουρίστες για την πατρίδα τους. Δυο αγροτόσπιτα μόνο διακρίνεις μακριά, με ασπρισμένα πεζουλάκια και λίγα κατοικίδια που τρέχουν να σε καλωσορίσουν. Η θάλασσα του Φθινοπώρου, η γλυκεία...
Η συλλογή των έργων «Σημεία ονείρων» εκτέθηκε στην Λευκάδα στην αίθουσα τέχνης «Θ. Στάμος» από τις 16 Απριλίου έως 7 Μαΐου του 2022, στην Αθήνα στο Atelier Pilarinos από τις 14 Μαΐου μέχρι της 10 Ιουνίου 2022, στο ελαιοτριβείο Λογοθέτη στο Βασιλικό στη Ζάκυνθο από τις 2 Αυγούστου έως τις 10 Σεπτεμβρίου 2022, στον Ιανό. στη Θεσσαλονίκη, Αριστοτέλους 7, από τις 24 Οκτωβρίου έως τις 6 Νοεμβρίου 2022 και στη Βέροια στο «Εκκοκκιστήριο Ιδεών» 15 έως 29 Μάϊου.
Διατίθεται βιβλίο που περιέχει όλα τα έργα της έκθεσης «σημεία ονείρων» με τα κείμενα της Νόνης Σταματέλου. Το βιβλίο μπορείτε να το προμηθευτείτε από το atelier Pilarinos ή να το παραγγείλετε διαδικτυακά κάνοντας κλικ εδώ
Κριτικό σημείωμα του ζωγράφου π.Σταμάτη Σκλήρη για τη συλλογή των έργων. Μάρτιος 2022.
Όταν βρισκόμαστε μπροστά σε έναν πίνακα, συνήθως παρασυρόμαστε από αυτά που φαίνονται και με βάση αυτά προσπαθούμε να τον κατανοήσουμε. Όμως τα ορατά δεν φτάνουν από μόνα τους. Το σανίδι ή ο καμβάς δεν μιλάνε. Κάτι άλλο προϋποτίθεται της κατασκευής του έργου και κατέχει τα μυστικά του. Το κυριότερο είναι τι κέντρισε την καρδιά του δημιουργού για να δημιουργήσει αυτό το έργο. Και τι λογής άνθρωπος είναι αυτός που μας καταθέτει την καρδιά του. Και σιγά σιγά πορευόμαστε προς ανακάλυψη όλων των συμβεβηκότων, μέχρι να καταλήξουμε στο πιο αόρατο στοιχείο του πίνακα , που είναι το τι δίνει νόημα στη ζωή και στις πράξεις του δημιουργού, ώστε να τον οδηγήσει σε αυτή τη συγκεκριμένη εικαστική χειρονομία.
Βλέπουμε ένα κάστρο . Φαίνεται η κορυφή κάποιου Πύργου . Το κάτω μέρος του ασαφοποιείται μέσα σε διακριτικό ημίφως . Ο Πύργος στέκει και ισορροπεί χάρη στα μη φαινόμενα σωστά σκαμμένα θεμέλια. Άλλοτε ο Ζωγράφος μας περνάει από αστικό δρόμο, όπου μέσα από ανοιχτό παράθυρο μας δείχνει τοίχο με κρεμασμένο κάδρο που μιλάει για την αγάπη που ανασαίνει πίσω από αυτούς τους τοίχους. Άλλού βλέπει το δάσος σαν να πετάει ο ίδιος από κορμό σε κορμό. Υπάρχει μια απροσδιοριστία του χώρου που ορίζει το ασαφές έδαφος , αλλά η σωστή στερεομετρία του συστήματος των κατακόρυφων κορμών μας πείθει πως τα πεσμένα φύλλα δεν είναι μετέωρα ή τυχαία τοποθετημένα. Ο Καλλιτέχνης έχει εμπεδώσει τη φιλοσοφία του Καρνεάδου ότι τα αισθητήρια όργανα μας είναι ελλιπή για να γνωρίσουμε πλήρως την αλήθεια. Γι’ αυτό μας λέει: «δείτε αυτά τα ολίγα που φαίνονται και κατανοήστε και τα υπόλοιπα τα μη φαινόμενα».
Η δύναμή του είναι η ζωγραφική πειθώ που πηγάζει από την θετική του σκέψη (μην ξεχνάμε πως έχει σπουδάσει φυσικός). Ξέρει τη Συμπαντική στερεότητα του νόμου της παγκόσμιας έλξης , ο οποίος παρά την απροσδιοριστία και εντροπία , καταφέρνει να αυτουργεί την παγκόσμια ισορροπία. Έχει , λοιπόν, η ζωγραφική του σωστά κλειδιά , άσχετα αν φαίνονται ή δεν φαίνονται. Κι η άλλη δύναμή του έγκειται στο γεγονός πως οι απαλοί τόνοι γράφονται με ωραίες χρωματουργίες. Ξέρει τις δυνατότητες τους, αλλά δεν τις εξαντλεί για να αυτενεργήσουμε κι εμείς στη διαδικασία οικειώσεως του έργου
Μπροστά μας, λοιπόν, ξετυλίγεται μια αρμονία χρωματική , που δηλώνει κάποιαν αντίστοιχη ψυχική . Αυτή εκφράζεται περισσότερο με ημιτόνια χρωματικά που αφήνουν ένα υπαρξιακό χαμηλόφωνο «ψιθύρισμα». Οι κόρες των ματιών μας διαστέλλονται για να δούμε ένα ζωγραφικό αφήγημα «ειπωμένο» με ψιθυριστούς εικαστικούς φθόγγους . Το έργο δεν τα λέει και δεν τα εξηγεί όλα. Υπάρχουν δομές διακριτικά βυθισμένες στο ημίφως , οι οποίες στηρίζουν κάποια πράγματα που φαίνονται (πάντα χωρίς κραυγαλέες πινελιές), που συνθέτουν ένα σύνολο που υπονοεί και τα μη φαινόμενα. Εκ των ορωμένων εννοούμε τα αόρατα., μένοντας ελεύθεροι από την βάναυση εισβολή στον προσωπικό μας υπαρξιακό χωροχρόνο. Αν θέλουμε, προχωρούμε πιο μέσα, αν θέλουμε όσο προχωρούμε τόσο ανακαλύπτουμε και τόσο περισσότερο στοχαζόμαστε. Και τότε ξεκινάμε ταξίδια απίστευτα αλαργινά, τα οποία έχουν ατελεύτητους ορίζοντες αυτοεπιγνώσεων , διότι βάλαμε και τη δική μας φαντασία να εποικοδομήσει πάνω στα κτίσματα του Πυλαρινού , που κι αυτά στηρίζονται και ισορροπούν στα (φαινομενικά) αόρατα θεμέλια της ζωγραφικής σύνθεσης .
Θα πει κανείς: «Καλά , αυτός ο άνθρωπος δεν ουρλιάζει ποτέ του; Καλά δεν του τη δίνουν όλα αυτά που μας περιβάλλουν; Δεν μπορεί να βάλει στα έργα του τίποτα ταμπέλες από Ίλιον ή αναβοσβήνοντα φωτάκια που να εκσφενδονίζουν κατά πάνω μας πυρίκαυστα συνθήματα που να τσουρουφλίζουν την πρόσοψή μας εσαεί;
Απέναντι σε όλα αυτά τα … σοφά ερωτήματα ο Μπάμπης , νομίζω , απαντά σοβαρά , αγαπητικά και ψιθυριστά: «ξέρω κι εγώ να σκοτώνω. Αλλά δεν ξέρω να χειρίζομαι μπιστόλι». Βέβαια αυτό οφείλεται στο ότι δεν αγαπάει τίποτα απ αυτά που κάνουν κρότο. Και ό,τι αγαπάει, ας το ονομάσουμε δημοκρατικό , διότι αγαπά κι αγαπιέται ελεύθερα. Ή άς το πούμε : «αδυναμία του αμαρτάνειν» , που αποτελεί την υπέρτατη ανιδιοτέλεια. Η καρδιά του φθόγγου που εκφέρεται ψιθυριστά και από μέγα βάθος της ύπαρξης , γίνεται αντιληπτή μόνο από αυτούς που Αγαπάνε λατρευτικά. Στην περίπτωση της ζωγραφικής του Πυλαρινού μας δίνεται η ευκαιρία να αφουγκρασθούμε το πνευματικό ρυάκι της αγάπης του δημιουργού, το οποίο καθρεφτίζεται σε κάθε συλλαβή του λόγου, όπως και σε κάθε πινελιά της χρωματικής λαλιάς του πίνακα Έτσι αποκαλύπτεται παρηγορητική η τέχνη του Χαράλαμπου Πυλαρινού ως ακομπλεξάριστη , ειρηνική συμφωνία.
Κριτική ανάλυση της έκθεσης απο την εικαστικό και θεωρητικό της τέχνης Χαρά Σαΐτη. Απρίλιος 2022.
Σημεία ονείρων. Στις παρυφές μιας ονειρικής πραγματικότητας ακροβατεί ο εικονογράφος Μπάμπης Πυλαρινός, για να μας οδηγήσει σε έναν κόσμο αθέατο όσο και απτό, σε ένα εσωτερικής υφής τοπίο συνειρμικό, τόσο θαυμαστό που ανάγεται σε σημείο. « Σημείον επιζητεί» και θαύμα ευρίσκει, εκεί όπου καταλύεται η φυσική νομοτέλεια μαζί με τον ανάπηρο ορθολογισμό μας, για να δώσει αέρα στο γοητευτικό άγνωστο της ψυχής. Μεγαλειώδης απλότητα, αγνή χρωματικότητα και σεμνοχρωμία συγκρατημένη, άδολη και τρυφερή ματιά των πραγμάτων, καταφέρνουν να μετρηθούν με τα σκοτάδια του ασυνείδητου και να βγάλουν φως. Ένα φως γλυκό και ήπιο, που δεν τυφλώνει αλλά χαϊδεύει το μάτι, απλώνεται διάχυτο χωρίς ερριμμένες, απειλητικές σκιές και αποκαλύπτει κρυμμένες πτυχές του ίδιου του εαυτού μας, στάζοντας ηδονική νοσταλγία. Εσωτερικά τοπία της παιδικής μας ηλικίας και αρώματα ξεχασμένα από θερισμένο στάρι, από κορμί παλλόμενο και μεστό, από κάμαρες μισοφωτισμένες και υγρές, χορός ηδονικός των αισθήσεων. Η ζωγραφική του Πυλαρινού, σαν ζεστή καλοκαιρινή βροχή, υποβάλλει την υλικότητα μέσα από την αποσάρκωση, παίρνει σάρκα από το όνειρο και την μεταμορφώνει σε εικόνα.
Συνεντέυξεις Μπάμπη Πυλαρινού για την έκθεση «Σημεία Ονείρων»
Μια συζήτηση για την έκθεση «σημεία ονείρων» με την κυρία Γεωργία Οικονόμου στο news 247
Συνέντευξη με την κυρία Ειρήνη Ορφανίδου στην huffingtonpost
Μια συζήτηση με την εξαίρετη κυρία Αριστούλα Ζαχαρίου
Αλλά δημοσιεύματα για την έκθεση
Το κείμενο της ομιλίας του ζωγράφου π. Σταμάτη Σκλήρη στα εγκαίνια της έκθεσης
Με την τρυφερή συμπόρευση των άκρως αισθαντικών στίχων της κας ΝΟΝΗΣ ΣΤΑΜΑΤΕΛΟΥ, Ο ΜΠΑΜΠΗΣ ΠΥΛΑΡΙΝΟΣ απλώνει απόψε μπροστά μας τους πίνακες του που χαρακτηρίζονται από ΗΘΟΣ ΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΟΝ, που δεν σχηματίζεται , δεν καμώνεται , δεν θέλει να κάνει εφέ , δεν είναι δήθεν.
ΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΟΝ ΗΘΟΣ έλεγαν οι ΑΓΙΟΙ Πατέρες του Γεροντικου την απλότητα και ειλικρίνεια του Μοναχού, ο οποίος δεν παριστάνει κάτι, αλλά είναι αυτός που είναι και όπως φαίνεται. Σχηματίζομαι σήμαινε προσποιούμαι , ΚΑΜΩΝΟΜΑΙ, παίζω θέατρο, υποκρίνομαι, ΕΙΜΑΙ ΔΗΘΕΝ. Μ αλλά λόγια ΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΟΝ ΗΘΟΣ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΠΡΟΣΠΟΙΗΤΟ, δεν παίρνω μια πόζα σαν δήθεν.
Για να το καταλάβουμε ας αντιπαραβάλλουμε δυο διαφορετικές καταστάσεις.
Όταν δυο παρεξηγηθούνε, νοιωθουν μια ταραχή . Προσποιούνται προς τον άλλον. Παριστάνουν το σπουδαίο , τον πληγωμένο,Όταν ξηγηθούνε όμως, όταν συγχωρεθούν , τότε ηρεμούν και κοιτάζονται στα μάτια με διαφάνεια, τοτε η αγάπη τους καθιστά ανακουφισμένους, άνετους, ειλικρινείς , μη αγχωμένους.Η αγάπη δεν κρύβει τίποτε από τον αγαπημένο. Η αγάπη είναι ανιδιοτελής. Η αγάπη εξω βάλλει τον φόβο. Τότε φεύγει ο φόβος, η καχυποψία και γεμίζουν ευλογημένη απλότητα.
Αν το μεταφέρουμε αυτό στη ζωγραφική, θα θέσουμε το ερώτημα: μπορούμε να ζωγραφίσουμε έργα με απλό και ειλικρινή τρόπο; Χωρίς να κρύβουμε κάτι, χωρίς να θελουμε να εντυπωσιάσουμε ; Εδώ χρειάζεται μια πνευματική και αγαπητική προσέγγιση προς τον εικονιζόμενο άνθρωπο και την εικονιζόμενη φύση. Το λεπτό σημείο είναι πώς μπορείς να απαλλαγείς από το κόμπλεξ να θες να εντυπωσιάσεις, να θες να αρέσει αυτό που κάνεις στους άλλους και να θες να εξαργυρώσεις την δεξιοτεχνία του εφέ σου. Αν μείνεις στη δημιουργία εντυπώσεων, δεν θα έχει το έργο σου ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ. ΔΕΝ ΘΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΕΙ ΣΟΒΑΡΑ ΚΑΝΕΝΑΝ.
ΑΔΕΛΦΕΣ ΜΟΥ ΚΑΙ ΑΔΕΛΦΟΙ ΜΟΥ,
ΕΛΑΤΕ ΝΑ ΣΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΩ ΜΙΑ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΑΓΑΠΗ, ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΛΟΤΗΤΑ.
ΘΕΜΑΤΑ
ΓΕΙΤΟΝΙΑ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ
Ο ΑΚΑΛΥΠΤΟΣ
ΟΙ ΚΑΜΑΡΕΣ, τα ΠΑΡΑΘΥΡΑ, ΤΑ ΚΑΔΡΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΙΧΟΥΣ
ΤΟ ΦΙΑΤΑΚΙ ΚΑΙ ΤΟ deuxchevaux
ΤΑ ΖΩΑΚΙΑ
ΤΟ ΤΟΠΙΟ
ΟΙ ΕΡΩΤΕΥΜΕΝΟΙ
ΟΙ ΦΥΓΑΔΕΣ ΣΤΟ ΦΡΥΔΙ ΤΟΥ ΛΟΦΟΥ
ΤΑ ΛΕΥΚΑ ΑΛΟΓΑ
Ο ΧΩΡΙΣΜΟΣ
Όλοι αυτοί οι έμψυχοι και άψυχοι ήρωες των έργων του Μπάμπη Χαρακτήρίζονται από την πτωχεία ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ , ΔΕΝ ΚΡΑΥΓΑΖΟΥΝ ΔΕΝ ΚΑΜΩΝΟΝΤΑΙ σπουδαίους ΡΟΛΟΥΣ , ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΠΡΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ. Εχουν την απλότητα της ανιδιοτέλειας , της ανιδιοτελούς αγάπης , της ελευθερίας από τα εφέ , ως λάθρα βιώσαντες στον μυστικό κήπο της άδολης αθωότητας του αδελφού Μπάμπη, ο,οποίος εδώ αναδεικνύεται και ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΙΔΙΑΖΟΥΣΗΣ. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΠΟΥ είναι σιωπηλή , μη κραυγαζουσα, συνεσταλμένη , αδιάφορη προς τις φωνασκίες της αγοράς. Η ζωγραφική αυτή συμβαδίζει αρμονικά με την Ρόδο δάκτυλά ποίηση της κας ΝΟΝΗΣ ΣΤΑΜΑΤΕΛΟΥ που παρακολουθεί, σαν να αγκαλιάζει τρυφερά τους πίνακες.
Κι ένα τελευταίο. Αν δείτε κάποιο ζωγραφικό λάθος μην πάτε να το διορθώσετε , γιατί θα χάσει αυτό τον πολύτιμο σουρρεαλισμο της ατυπιας που έχει η απλότητα που επιτρεπει και κάποιον λεκέ στο ρούχο μας. Διότι αντιπαθεί τον φαρισαϊσμό του αψεγάδιαστου.